's Werelds eerste eindberging gaat proefdraaien

Posiva, de Finse COVRA, heeft het radioactief afvalprobleem bijna opgelost. Dit bedrijf, waarvan de eigenaars van de Finse kerncentrales aandeelhouder zijn, ontwikkelde en bouwde een eindberging in een uiterst stabiele ondergrondse geologische rotsformatie. Het onderzoek naar de geschiktheid van het gastgesteente, dat voorafging aan de bouwfase, duurde veertig jaar. Daaruit blijkt dat de eindberging bestand is tegen aardbevingen en ijstijden. De bouw van de eindberging nam zes jaar in beslag.

Inmiddels heeft Posiva bij de Finse regering een vergunning aangevraagd om de eindberging in het jaar 2025 in gebruik te nemen en hoogradioactief afval in de vorm van ingepakte uitgeputte splijtstofelementen definitief op te bergen. De eindberging en de bijbehorende conditioneringsfabriek zijn gevestigd vlakbij de kerncentrales van Olkiluoto. Dat is aan de Finse westkust op ruim 200 kilometer ten noordwesten van Helsinki. De conditionering geschiedt door de uitgeputte splijtstofelementen in te kapselen in een koperen matrix en ze te omhullen met een roestvaststalen bus. De installaties zijn zo ver gereed, dat Posiva ze kan gaan testen door proef te draaien. De test omvat onder andere:
● het conditioneren van niet radioactieve dummy splijtstofelementen;
● het plaatsen van de geconditioneerde dummy splijtstofelementen in de boorgaten ongeveer vierhonderd meter onder de grond;
● het vullen van de lege ruimten en het afdichten van de tunnel met een stop;
● het terughalen, repareren en opnieuw wegbergen van een zogenaamd defect splijtstofelement.
Een voorwaarde voor de vergunningverlening is, dat de test slaagt.

Posiva verwacht, dat de ervaringen, die het bij het proefdraaien opdoet van belang zijn voor andere organisaties, die in de toekomst eindbergingen zullen beheren. Posiva biedt daarom deze organisaties de mogelijkheid te participeren in de proef.

Finland beschikt al over een ondergrondse faciliteit voor de eindberging van vast laag– en middelradioactief afval, evenals over een interim opslagfaciliteit voor de tijdelijke opslag van uitgeputte splijtstofelementen. Finland koos voor de directe eindberging, omdat geen opwerken van de uitgeputte elementen plaatsvindt.

In Finland draaien twee kerncentrales met elk twee kernreactoren. Hun gezamenlijk vermogen is 2700 MWe. In het jaar 2020 produceerden ze 32% van de Finse elektriciteit. De EPR met een vermogen van 1600 MWe draait sinds begin 2022 op proef.

Meer informatie:
https://www.posiva.fi/en/index/news/pressreleasesstockexchangereleases/2021/trialrunoffinaldisposaltostartby2023.html

Het eerdere nieuwsbericht met de titel “Aanleg tunnels in ’s werelds eerste eindberging van start in Finland” van 15 juni 2021 gaat dieper in op de materie. U kunt dat lezen door op de titel te klikken. Informatie over eindberging staat ook elders op de website, die u kunt zien door hier te klikken.