Veredelen van katoen
Zie het KernVisie nieuwsbericht met de titel: “Kerntechniek helpt Bangladesh bij het verbeteren van katoen“ van 6 december 2021 door op de titel te klikken.
Katoen is een veel verbouwd gewas in Bangladesh. De teelt kampt met problemen, die verband houden met de lokale omstandigheden. De landbouw is er heel intensief, omdat de gemiddelde grootte van een boerenbedrijf minder dan een hectare is. Zo’n bedrijf is alleen rendabel, als de jaarlijkse opbrengst van de grond voldoende groot is. Bijvoorbeeld door meer keer per jaar te oogsten. Voorts is er het klimaatprobleem, dat natte en droge perioden elkaar afwisselen.
De eigenschappen van planten zijn aan te passen door ze te veredelen. Dat proces vindt al duizenden jaren toepassing. Je selecteert de planten met de beste eigenschappen, vermeerdert ze en kweekt daarmee verder. Het probleem is alleen, dat zo’n veredeling langs natuurlijke weg vele jaren duurt. Veel plantensoorten zijn in het verleden op deze wijze veredeld.
Vijf jaar geleden begonnen wetenschappers in Bangladesh met hulp van het Internationaal Atoom Energie Agentschap (IAEA) en de Voedsel en Landbouw Organisatie (FAO) een project om met kerntechniek de katoenplant te veredelen en geschikt te maken voor de specifieke omstandigheden van het land. Kerntechniek maakt een versnelling mogelijk. Die komt neer op een behandeling met gammastraling van de zaden, die vervolgens in een gecontroleerde omgeving opgroeien. Door die bestraling vinden veel meer veranderingen in de erfelijke eigenschappen, het DNA, van de plant plaats, dan langs natuurlijke weg mogelijk is. De nakomelingen krijgen hierdoor andere kenmerken. Al na vijf jaar is het gelukt om een speciale voor Bangladesh geschikte katoensoort te ontwikkelen. De planten kunnen beter tegen de droogte, groeien harder, hebben een sterke vezel en een hogere opbrengst dan de oude soort. Daardoor zijn er drie in plaats van twee oogsten per jaar mogelijk en groeit het inkomen van de boer met gemiddeld 40%. Macro-economisch is deze ontwikkeling voor Bangladesh van belang, omdat de import van katoen niet langer nodig is. Onderdeel van het project is om boeren te leren omgaan met de nieuwe soort.
