Afvalplastic: Steeds meer landen helpen met nucleaire techniek het probleem te beheersen

In 2050 zit meer plastic dan vis in de wereldzeeën, als we zo door gaan. Naar schatting ligt de totale hoeveelheid plastic in de oceanen al tussen 75 en 200 miljoen ton. Ongeveer 0,5% van het plastic komt uiteindelijk in de oceanen terecht. We produceren thans 350 miljoen ton plastic per jaar. Elk jaar neemt die productie verder toe. Het plastic in zee breekt af tot deeltjes kleiner dan vijf millimeter, de microplastics.

Om de situatie te monitoren en uiteindelijk te beheersen heeft het Internationaal Atoom Energie Agentschap (IAEA) in 2019 een wereldwijd vuurtorenproject gestart. Dat is NUTEC Plastic. Het staat voor Nuclear Technology for Controlling Plastic Pollution. Het doel is:
1. Het kweken van een wereldwijde interesse voor de mogelijkheden, die bestralings– en isotopentechniek bieden ter vaststelling en oplossing van het probleem van het plastic in zee;
2. Het vinden van publieke of private partners voor het monitoren van het probleem met speciale aandacht voor geschikte meetapparatuur en voor opleiding van medewerkers, teneinde te komen tot een wereldwijd netwerk, dat metingen doet op basis van een geharmoniseerde aanpak;
3. Het bepalen van de schadelijkheid van het microplastic in de oceanen met isotopentechniek;
4. Het met bestralingstechniek opwaarderen van de kwaliteit van het afvalplastic, zodat hergebruik voor een groot aantal toepassingen mogelijk is.

Thans zijn 86 landen betrokken bij het initiatief van IAEA. Een van de landen, die er later bijgekomen zijn, zijn de Filippijnen. Het maakte het vergroten van het aantal meetstations in zuidoost Azië mogelijk. Dat is belangrijk, omdat dat deel van de wereld veel plastic in zee loost. Namelijk jaarlijks ongeveer 250 000 ton. Ook het nauwelijks verstoorde ecosysteem van de Galapagoseilanden heeft in toenemende mate last van afvalplastic, dat aanspoelt. De eilandengroep is dan ook recent toegetreden tot het samenwerkingsverband van IAEA.

Het probleem van de microplastics in zee is, dat ze stabiele gifstoffen zoals PCB’s adsorberen en zware metalen zoals kwik en lood absorberen. De vissen krijgen de gifstoffen binnen en daarna de mensen, die die vis eten. Met isotopen, inclusief radio-isotopen doen laboratoria onder leiding van IAEA onderzoek naar de ernst van dit probleem.

Afvalplastic zou je zou veel mogelijk willen hergebruiken. Het probleem is, dat hergebruik duur is en dat gerecycled plastic kwalitatief minder goed is dan nieuw. Met behulp van straling, hetzij gammastraling van sterke bronnen, hetzij energierijke elektronen, is de kwaliteit van het afvalplastic te verhogen. De straling verbreekt namelijk de verbindingen tussen de polymeren, waardoor de thermo-mechanische kracht toeneemt en het bestraalde plastic voor meer toepassingen geschikt is. Bijvoorbeeld als bouwmateriaal voor woningen.

Het IAEA organiseert regelmatig bijeenkomsten, waarop betrokken partijen ervaring uitwisselen. Tevens bevordert het IAEA onderzoek naar hergebruik van opgewaardeerd afvalplastic.

Meer informatie:
1. https://www.iaea.org/newscenter/news/nutec-plastics-initiative-helps-protect-biodiversity-in-the-galapagos
2. https://www.iaea.org/newscenter/news/nutec-plastics-the-philippines-forges-ahead-with-radiation-technology-for-plastic-recycling
3. https://www.iaea.org/sites/default/files/21/05/nutec-plastics.pdf

Terug naar het nieuwsoverzicht